Pierre Hadot (1922-2010) was een invloedrijke Franse filosoof en historicus van de filosofie die bekend staat om zijn interpretatie van de Oudheid en zijn idee dat filosofie niet alleen een theorie, maar ook een praktijk is, een manier van leven. Hadot’s werken, waaronder “Philosophy as a Way of Life” en “The Inner Citadel,” hebben veel bijgedragen aan onze hedendaagse interpretatie van klassieke filosofie.
[Bron: Hadot, Pierre. Philosophy as a Way of Life. Vertaald door Michael Chase. Blackwell Publishing, 1995.]
Inhoudsopgave
Hadot’s Filosofie: De Praktijk van Filosofie
Volgens Hadot is filosofie niet alleen een verzameling doctrines, maar vooral een manier van leven en een praktijk van spirituele oefeningen. Hij stelt dat filosofische scholen in de oudheid zoals het stoïcisme, epicurisme en scepticisme hun leerlingen trainden in bepaalde levenswijzen, niet alleen in theoretische speculaties.
[Bron: Hadot, Pierre. What is Ancient Philosophy? Vertaald door Michael Chase. Harvard University Press, 2002.]
Hadot en de Oudheid: Herinterpretatie van de Klassieken
Een belangrijk aspect van Hadot’s werk is zijn herinterpretatie van de klassieke filosofie. Hij zet vraagtekens bij traditionele interpretaties en stelt voor om filosofische teksten te lezen als spirituele gidsen in plaats van theoretische verhandelingen. Dit betekent ook dat hij het belang benadrukt van filosofie als een ‘manier van zien’ de wereld en onszelf, wat hij beschrijft als een ‘bekering van het kijken’.
[Bron: Hadot, Pierre. The Veil of Isis: An Essay on the History of the Idea of Nature. Vertaald door Michael Chase. Belknap Press, 2006.]
Filosofie in het Dagelijks Leven: Hadot’s Invloed
Hadot’s ideeën hebben veel invloed gehad op de manier waarop we tegenwoordig filosofie benaderen. Zijn nadruk op filosofie als een levenswijze heeft bijgedragen aan een hernieuwde interesse in de praktische toepassingen van filosofie in het dagelijks leven. Het idee dat filosofie ons kan helpen om ons leven te leiden en onze menselijkheid te verdiepen is in grote mate te danken aan Hadot’s invloedrijke werk.
[Bron: Cooper, John M. Pursuits of Wisdom: Six Ways of Life in Ancient Philosophy from Socrates to Plotinus. Princeton University Press, 2012.]
Hadot’s Herontdekking van de Filosofische Oefeningen
Het concept van filosofische oefeningen, dat voor velen het meest kenmerkende aspect is van Hadot’s werk, vertegenwoordigt een wezenlijk aspect van zijn idee dat filosofie een levenswijze is. Deze oefeningen omvatten activiteiten als meditatie, introspectie, analyse van percepties, en zelfs fysieke oefeningen. Voor Hadot waren deze niet alleen bedoeld om de filosofische doctrines te ondersteunen, maar ook om de filosoof te helpen een diepere, bewustere relatie met de wereld te ontwikkelen.
[Bron: Hadot, Pierre. The Inner Citadel: The Meditations of Marcus Aurelius. Vertaald door Michael Chase. Harvard University Press, 2001.]
Hadot’s Interpretatie van Marcus Aurelius
Hadot’s werk over de Romeinse keizer-filosoof Marcus Aurelius, in zijn boek “The Inner Citadel”, biedt een goed voorbeeld van zijn benadering van de oude filosofie. Hadot stelt dat de ‘Meditaties’ van Aurelius niet zozeer een verzameling losse aforismen zijn, maar een getuigenis van de dagelijkse filosofische oefeningen van de keizer en zijn streven naar zelfverbetering en morele integriteit.
[Bron: Hadot, Pierre. The Inner Citadel: The Meditations of Marcus Aurelius. Vertaald door Michael Chase. Harvard University Press, 2001.]
Hedendaagse Receptie en Kritiek
Hoewel Hadot’s werk over het algemeen positief is ontvangen, is er ook kritiek op geuit. Sommigen hebben hem ervan beschuldigd een te geromantiseerd beeld van de oude filosofie te schetsen, of een te strikte scheiding te maken tussen de theoretische en praktische aspecten van de filosofie. Desondanks hebben zijn ideeën een diepgaande invloed gehad op zowel de academische filosofie als op populariserende bewegingen zoals de moderne stoïcijnse beweging.
[Bron: Sharpe, Matthew. “Pierre Hadot (1922-2010): Philosophy as Spiritual Exercise”. In: Acme, Vol. 64 (1), 2011, pp. 139-145.]
Conclusie: Het Leven en de Werken van Pierre Hadot
Pierre Hadot heeft ons eraan herinnerd dat filosofie oorspronkelijk bedoeld was om te worden geleefd, niet alleen bestudeerd. Door filosofie als een levenswijze te benaderen, nodigt hij ons uit om de oude filosofie opnieuw te interpreteren en te waarderen, en ook om te overwegen hoe de ideeën van de oude filosofen ons kunnen begeleiden in ons dagelijks leven. Hoewel zijn ideeën niet onomstreden zijn, blijft Hadot een van de meest invloedrijke en inspirerende filosofen van de 20e eeuw.
Afbeelding
© Despatin & Gobeli ( tous droits réservés), CC0, via Wikimedia Commons
 was een Franse filosoof die bekend staat om zijn interpretatie van de Oudheid en zijn idee dat filosofie niet alleen een theorie, maar ook een praktijk is, een manier van leven.){kind=link}
